ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΚΑΙ ΣΚΛΗΡΥΝΣΗ ΚΑΤΑ ΠΛΑΚΑΣ
|
|
Η νευραλγία τριδύμου [trigeminal neuralgia] είναι μία ιδιαίτερα επώδυνη πάθηση, η οποία χαρακτηρίζεται από έντονο άγχος του/της ασθενούς, το οποίο αλληλοτροφοδοτείται με τον πόνο. Δες και την ανάρτηση με τίτλο "νευραλγία τριδύμου και άγχος".
Παρόλο που δεν οδηγεί σε πρόωρο θάνατο, αυτή η νόσος μειώνει δραματικά την ποιότητα ζωής, με το ποσοστό αναπηρίας να είναι μεγαλύτερο του 15%.
Επιπλέον, η νευραλγία τριδύμου έχει ορισμένους κοινούς μηχανισμούς δράσης με την σκλήρυνση κατά πλάκας. Ως εκ τούτου, δεν είναι τυχαίο ότι μία συνηθισμένη αναζήτηση στο διαδίκτυο είναι ο όρος "νευραλγια τριδυμου και σκληρυνση κατα πλακας". Αυτό το γεγονός το έχω διαπιστώσει και στην πράξη διότι ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με νευραλγία τριδύμου που έχω παρακολουθήσει, εκτός από αυτήν την επώδυνη νόσο, είχαν διαγνωστεί παράλληλα και με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Δες και την ανάρτηση "ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΑΙΤΙΑ".
Προκειμένου να ενημερωθώ πιο διεξοδικά για την σχέση ανάμεσα στη νευραλγία τριδύμου και την σκλήρυνση κατά πλάκας, αποφάσισα να κάνω μία σχετική έρευνα στην βάση δεδομένων που διατηρεί η Ιατρική Βιβλιοθήκη των Η.Π.Α., δίνοντας έμφαση σε όλες τις μετα-αναλύσεις που έχουν δημοσιευθεί μέχρι σήμερα.
αποτελέσματα:
Η νευραλγία τριδύμου είναι μια χρόνια, εξουθενωτική νευροπάθεια που χαρακτηρίζεται από ξαφνικό, έντονο πόνο στο πρόσωπο, συχνά ανθεκτική στη φαρμακευτική αγωγή (1). O νευροπαθητικός πόνος που εκδηλώνεται από τη νευραλγία τριδύμου επηρεάζει έναν ή περισσότερους κλάδους του τριδύμου νεύρου (2) και, όπως αναφέρει και μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Νευροχειρουργική Ανασκόπηση" αυτός ο έντονος πόνος στο πρόσωπο είναι παρόμοιος με ηλεκτροσόκ (3).
Η νευραλγία τριδύμου είναι είτε ιδιοπαθής είτε δευτεροπαθής. Η δευτεροπαθής νευραλγία τριδύμου προκύπτει από υποκείμενη παθολογία όπως όγκοι, αρτηριοφλεβικές δυσπλασίες ή σκλήρυνση κατά πλάκας (4), με την σκλήρυνση κατά πλάκας να αποτελεί σημαντικό παράγοντα που συμβάλλει (3).
Η σχέση ανάμεσα στην νευραλγία τριδύμου και στην σκλήρυνση κατά πλάκας κατά πλάκας έχει ποσοτικοποιηθεί σε μετα-αναλύσεις ήδη από το 2013 (5). Μάλιστα, μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2020 στο επιστημονικό περιοδικό "Παγκόσμια Νευροχειρουργική" ανέφερε ότι η συχνότητα εμφάνισης νευραλγίας τριδύμου σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας αναφέρεται ότι είναι 20 φορές υψηλότερη από ότι στον γενικό πληθυσμό (6).
Μία μετα-ανάλυση αξιολόγησε 19 μελέτες, με 30.348 ασθενείς, και διαπίστωσε ότι : "η νευραλγία τριδύμου είναι ένα κοινό πρόβλημα μεταξύ ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας, κυρίως ανδρών ασθενών (7). Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε μία ακόμα μετα-ανάλυση, η οποία αναφέρει για τη νευραλγία τριδύμου ότι αποτελεί την πιο συχνή πάθηση κρανιοπροσωπικού πόνου, και επηρεάζει συνήθως ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας (8).
Μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε μόλις πριν από 2 εβδομάδες αναφέρει ότι : "Η κεντρική απομυελίνωση είναι η κύρια υποκείμενη αιτία σε ασθενείς με νευραλγία τριδύμου που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας. Και συμπληρώνει ότι στη νευραλγία τριδύμου που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας δεν υφίσταται αγγειακή συμπίεση (9).
Για λεπτομέρειες, δες το άρθρο με τίτλο "ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΑΠΟΜΥΕΛΙΝΩΣΗ".
Όσον αφορά την θεραπεία, μία μετα-ανάλυση επισημαίνει ότι η νευραλγία τριδύμου αποτελεί θεραπευτική πρόκληση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της σκλήρυνσης κατά πλάκας (10), ιδίως όταν η νευραλγία τριδύμου είναι ανθεκτική στα φάρμακα διότι είναι σε θέση να περιπλέξει την κλινική πορεία ασθενών που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας (11).
Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει δυνατότητα για ένα ολοκληρωμένο πρωτόκολλο, με χαμηλό κόστος, το οποίο βασίζεται κυρίως σε φαρμακευτικά μανιτάρια, και τα αποτελέσματα από ασθενείς μου έχουν δείξει ανταπόκριση ακόμα και σε λίγες μέρες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει ακόμα και 100% ύφεση του πόνου και, παράλληλα, η φαρμακευτική αγωγή:
- είτε μειώνεται
- είτε διακόπτεται.
Σε περιπτώσεις ασθενών που έχουμε πλήρη ύφεση του πόνου αλλά επιτυγχάνουμε μόνο μείωση της δοσολογίας της φαρμακευτικής αγωγής, αντί για πλήρη διακοπή, τότε εφαρμόζουμε στοχευμένες διατροφικές βελτιώσεις ώστε να ρυθμίσουμε τις συνήθεις διατροφικές ελλείψεις από συγκεκριμένες βιταμίνες που παρουσιάζουν οι ασθενείς με νευραλγία τριδύμου, ιδίως όταν υπάρχει συννοσηρότητα με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Παρόλο που δεν οδηγεί σε πρόωρο θάνατο, αυτή η νόσος μειώνει δραματικά την ποιότητα ζωής, με το ποσοστό αναπηρίας να είναι μεγαλύτερο του 15%.
Επιπλέον, η νευραλγία τριδύμου έχει ορισμένους κοινούς μηχανισμούς δράσης με την σκλήρυνση κατά πλάκας. Ως εκ τούτου, δεν είναι τυχαίο ότι μία συνηθισμένη αναζήτηση στο διαδίκτυο είναι ο όρος "νευραλγια τριδυμου και σκληρυνση κατα πλακας". Αυτό το γεγονός το έχω διαπιστώσει και στην πράξη διότι ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με νευραλγία τριδύμου που έχω παρακολουθήσει, εκτός από αυτήν την επώδυνη νόσο, είχαν διαγνωστεί παράλληλα και με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Δες και την ανάρτηση "ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΑΙΤΙΑ".
Προκειμένου να ενημερωθώ πιο διεξοδικά για την σχέση ανάμεσα στη νευραλγία τριδύμου και την σκλήρυνση κατά πλάκας, αποφάσισα να κάνω μία σχετική έρευνα στην βάση δεδομένων που διατηρεί η Ιατρική Βιβλιοθήκη των Η.Π.Α., δίνοντας έμφαση σε όλες τις μετα-αναλύσεις που έχουν δημοσιευθεί μέχρι σήμερα.
αποτελέσματα:
Η νευραλγία τριδύμου είναι μια χρόνια, εξουθενωτική νευροπάθεια που χαρακτηρίζεται από ξαφνικό, έντονο πόνο στο πρόσωπο, συχνά ανθεκτική στη φαρμακευτική αγωγή (1). O νευροπαθητικός πόνος που εκδηλώνεται από τη νευραλγία τριδύμου επηρεάζει έναν ή περισσότερους κλάδους του τριδύμου νεύρου (2) και, όπως αναφέρει και μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό "Νευροχειρουργική Ανασκόπηση" αυτός ο έντονος πόνος στο πρόσωπο είναι παρόμοιος με ηλεκτροσόκ (3).
Η νευραλγία τριδύμου είναι είτε ιδιοπαθής είτε δευτεροπαθής. Η δευτεροπαθής νευραλγία τριδύμου προκύπτει από υποκείμενη παθολογία όπως όγκοι, αρτηριοφλεβικές δυσπλασίες ή σκλήρυνση κατά πλάκας (4), με την σκλήρυνση κατά πλάκας να αποτελεί σημαντικό παράγοντα που συμβάλλει (3).
Η σχέση ανάμεσα στην νευραλγία τριδύμου και στην σκλήρυνση κατά πλάκας κατά πλάκας έχει ποσοτικοποιηθεί σε μετα-αναλύσεις ήδη από το 2013 (5). Μάλιστα, μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε το 2020 στο επιστημονικό περιοδικό "Παγκόσμια Νευροχειρουργική" ανέφερε ότι η συχνότητα εμφάνισης νευραλγίας τριδύμου σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας αναφέρεται ότι είναι 20 φορές υψηλότερη από ότι στον γενικό πληθυσμό (6).
Μία μετα-ανάλυση αξιολόγησε 19 μελέτες, με 30.348 ασθενείς, και διαπίστωσε ότι : "η νευραλγία τριδύμου είναι ένα κοινό πρόβλημα μεταξύ ασθενών με σκλήρυνση κατά πλάκας, κυρίως ανδρών ασθενών (7). Στο ίδιο συμπέρασμα κατέληξε μία ακόμα μετα-ανάλυση, η οποία αναφέρει για τη νευραλγία τριδύμου ότι αποτελεί την πιο συχνή πάθηση κρανιοπροσωπικού πόνου, και επηρεάζει συνήθως ασθενείς που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας (8).
Μία μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε μόλις πριν από 2 εβδομάδες αναφέρει ότι : "Η κεντρική απομυελίνωση είναι η κύρια υποκείμενη αιτία σε ασθενείς με νευραλγία τριδύμου που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας. Και συμπληρώνει ότι στη νευραλγία τριδύμου που σχετίζεται με σκλήρυνση κατά πλάκας δεν υφίσταται αγγειακή συμπίεση (9).
Για λεπτομέρειες, δες το άρθρο με τίτλο "ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΑΠΟΜΥΕΛΙΝΩΣΗ".
Όσον αφορά την θεραπεία, μία μετα-ανάλυση επισημαίνει ότι η νευραλγία τριδύμου αποτελεί θεραπευτική πρόκληση, ιδιαίτερα στο πλαίσιο της σκλήρυνσης κατά πλάκας (10), ιδίως όταν η νευραλγία τριδύμου είναι ανθεκτική στα φάρμακα διότι είναι σε θέση να περιπλέξει την κλινική πορεία ασθενών που πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας (11).
Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει δυνατότητα για ένα ολοκληρωμένο πρωτόκολλο, με χαμηλό κόστος, το οποίο βασίζεται κυρίως σε φαρμακευτικά μανιτάρια, και τα αποτελέσματα από ασθενείς μου έχουν δείξει ανταπόκριση ακόμα και σε λίγες μέρες, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις υπάρχει ακόμα και 100% ύφεση του πόνου και, παράλληλα, η φαρμακευτική αγωγή:
- είτε μειώνεται
- είτε διακόπτεται.
Σε περιπτώσεις ασθενών που έχουμε πλήρη ύφεση του πόνου αλλά επιτυγχάνουμε μόνο μείωση της δοσολογίας της φαρμακευτικής αγωγής, αντί για πλήρη διακοπή, τότε εφαρμόζουμε στοχευμένες διατροφικές βελτιώσεις ώστε να ρυθμίσουμε τις συνήθεις διατροφικές ελλείψεις από συγκεκριμένες βιταμίνες που παρουσιάζουν οι ασθενείς με νευραλγία τριδύμου, ιδίως όταν υπάρχει συννοσηρότητα με σκλήρυνση κατά πλάκας.
Για να ενημερωθείς για το πρωτόκολλο πάτα εδώ ή στο παρακάτω κουμπί
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΕΡΕΥΝΕΣ (11)
Ανάρτηση χωρίς παραπομπές δεν είναι επιστήμη αλλά λογοτεχνία.
Δικαιούσαι να γνωρίζεις από που αντλώ τις πληροφορίες αφενός για να ελέγχεις την αξιοπιστία των πηγών και αφετέρου για να επιβεβαιώνεις την αληθότητα τους.
Όχι λόγια του αέρα και αβάσιμοι ισχυρισμοί χωρίς τεκμηρίωση.
Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, το 100% των πηγών είναι επιστημονικά περιοδικά, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ.
1. Khaboushan AS, Maroufi SF, Jarrah N, Moafi M, Sabahi M, Borghei-Razavi H, Sheehan JP. Comparison of stereotactic radiosurgery and rhizotomy for trigeminal neuralgia: A systematic review and Meta-Analysis. Neurosurg Rev. 2025 Aug 20;48(1):613. doi: 10.1007/s10143-025-03763-z. PMID: 40833460; PMCID: PMC12368101.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40833460/
2. Nascimento RFV, Pipek LZ, de Aguiar PHP. Is percutaneous balloon compression better than microvascular decompression to treat trigeminal neuralgia? A systematic review and meta-analysis. J Clin Neurosci. 2023 Mar;109:11-20. doi: 10.1016/j.jocn.2023.01.002. Epub 2023 Jan 10. PMID: 36634472.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/36634472/
3. Ali SMS, Shafique MA, Mustafa MS, Jafri SAA, Khalil S, Fatima H, Rangwala HS. Effectiveness of gamma knife radiosurgery in the management of trigeminal neuralgia associated with multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis. Neurosurg Rev. 2023 Dec 13;47(1):12. doi: 10.1007/s10143-023-02246-3. PMID: 38091115.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38091115/
4. Penchev P, Milanova-Ilieva D, Gaydarski L, Reghunathan K, Petrov PP, Stanchev P, Ketev K, Husain N. Microsurgical Resection vs Stereotactic Radiosurgery for Secondary Trigeminal Neuralgia Caused by Cerebellopontine Angle Tumors: A Systematic Review and Meta-Analysis with Meta-Regression. Neurosurg Rev. 2025 Aug 8;48(1):596. doi: 10.1007/s10143-025-03750-4. PMID: 40779001.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40779001/
5. Foley PL, Vesterinen HM, Laird BJ, Sena ES, Colvin LA, Chandran S, MacLeod MR, Fallon MT. Prevalence and natural history of pain in adults with multiple sclerosis: systematic review and meta-analysis. Pain. 2013 May;154(5):632-642. doi: 10.1016/j.pain.2012.12.002. Epub 2012 Dec 14. PMID: 23318126.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/23318126/
6. Texakalidis P, Xenos D, Karras CL, Rosenow JM. Percutaneous Surgical Approaches in Multiple Sclerosis-Related Trigeminal Neuralgia: A Systematic Review and Meta-analysis. World Neurosurg. 2021 Feb;146:342-350.e1. doi: 10.1016/j.wneu.2020.11.006. Epub 2020 Nov 7. PMID: 33171325.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33171325/
7. Houshi S, Tavallaei MJ, Barzegar M, Afshari-Safavi A, Vaheb S, Mirmosayyeb O, Shaygannejad V. Prevalence of trigeminal neuralgia in multiple sclerosis: A systematic review and meta-analysis. Mult Scler Relat Disord. 2022 Jan;57:103472. doi: 10.1016/j.msard.2021.103472. Epub 2021 Dec 29. PMID: 34986455.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34986455/
8. Spina A, Nocera G, Boari N, Iannaccone S, Mortini P. Efficacy of Gamma Knife radiosurgery in the management of multiple sclerosis-related trigeminal neuralgia: a systematic review and meta-analysis. Neurosurg Rev. 2021 Dec;44(6):3069-3077. doi: 10.1007/s10143-021-01507-3. Epub 2021 Feb 20. PMID: 33611721.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33611721/
9. Hajikarimloo B, Tos SM, Mohammadzadeh I, Mortezaei A, Hasanzade A, Najari D, Ebrahimi A, Habibi MA. Efficacy and safety of microvascular decompression in trigeminal neuralgia secondary to multiple sclerosis: a systematic review and meta-analysis. Acta Neurol Belg. 2025 Oct 13. doi: 10.1007/s13760-025-02909-6. Epub ahead of print. PMID: 41082162.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/41082162/
10. SohrabiAsl M, Shirani M, Jahanbakhshi A, Iranmehr A. Efficacy and Challenges: Minimally Invasive Procedures for Trigeminal Neuralgia Treatment in Multiple Sclerosis - A Systematic Review and Meta-Analysis. Stereotact Funct Neurosurg. 2024;102(3):156-168. doi: 10.1159/000538516. Epub 2024 Apr 22. PMID: 38648730.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/38648730/
11. Montano N, Papacci F, Cioni B, Di Bonaventura R, Meglio M. What is the best treatment of drug-resistant trigeminal neuralgia in patients affected by multiple sclerosis? A literature analysis of surgical procedures. Clin Neurol Neurosurg. 2013 May;115(5):567-72. doi: 10.1016/j.clineuro.2012.07.011. Epub 2012 Jul 26. PMID: 22840414.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22840414/
