ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΘΑΝΑΤΟΣ
|
ΕΥΡΕΤΗΡΙΟ χρόνος ανάγνωσης: 7,5 λεπτά
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ: ΑΙΤΙΑ, ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ, ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ 2. ΘΕΡΑΠΕΙΑ 3. ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΘΑΝΑΤΟΣ 4. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ |
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η νευραλγία τριδύμου [neuralgia trigeminal] περιγράφεται συχνά ως ένας από τους πιο έντονους πόνους που μπορεί να βιώσει άνθρωπος, με σύντομους, σοβαρούς παροξυσμούς, οι οποίοι εντοπίζονται στο πρόσωπο κατά μήκος των τριών κλάδων του τρίδυμου νεύρου.
Η νευραλγία τριδύμου περιλαμβάνει δύο κύριες μορφές:
- την κλασική (ιδιοπαθή), η οποία συχνά οφείλεται σε βλάβη της μυελίνης (το προστατευτικό περίβλημα του νεύρου), και
- την δευτεροπαθή, η οποία σχετίζεται με υποκείμενα νοσήματα όπως νευρολογικές παθήσεις (π.χ. σκλήρυνση κατά πλάκας) ή όγκοι. Η συχνότητα εμφάνισης νευραλγίας τριδύμου σε ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας είναι 20 φορές υψηλότερη. Δες την ανάρτηση "νευραλγία τριδύμου και σκλήρυνση κατά πλάκας"
Η νευραλγία τριδύμου εμφανίζεται συχνότερα σε μεσήλικες και ανθρώπους ώριμης ηλικίας, αν και στην επιστημονική βιβλιογραφία έχουν καταγραφεί περιπτώσεις βρεφών με αυτήν την πάθηση.
Η νευραλγία τριδύμου εμφανίζεται συχνότερα στις γυναίκες.
Η ένταση του πόνου καθώς και η συχνότητα των επεισοδίων έχουν σημαντική επίπτωση στην καθημερινότητα, την εργασία και την ψυχοσυναισθηματική κατάσταση των ασθενών, δημιουργώντας υψηλά επίπεδα άγχους.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΑΙΤΙΑ
Τα πιο συχνά αίτια για τη νευραλγία τριδύμου συνδέονται με την μηχανική πίεση ή βλάβη του τριδύμου νεύρου ή διατροφικές ελλείψεις από συγκεκριμένες βιταμινές προκαλούν σταδιακή απώλεια της μυελίνης, με αποτέλεσμα το νεύρο να είναι εκτεθειμένο και ακόμα και τα πιο αβλαβή ερεθίσματα να προκαλούν αυτούς τους κεραυνοβόλους παροξυσμούς πόνου.
Δευτεροπαθείς μορφές προκύπτουν από υποκείμενες παθήσεις όπως οι όγκοι ή οι τραυματισμοί, καθώς και από την σκλήρυνση κατά πλάκας, η οποία είναι επίσης μία νόσος που οφείλεται στην απομυελίνωση.
Για λεπτομέρειες, δες το άρθρο με τίτλο "ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ Η ΑΠΟΜΥΕΛΙΝΩΣΗ".
Πρακτικά, ο/η ιατρός διερευνά την αιτία ώστε να προκύψει το αντίστοιχο πλαίσιο για την θεραπεία. Δες και την ανάρτηση "ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΑΙΤΙΑ".
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η νευραλγία τριδύμου χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενους, σύντομους αλλά έντονους παροξυσμούς πόνου που συχνά περιγράφονται ως «κεραυνοβόλοι» ή ηλεκτρικοί.
Οι κρίσεις εκδηλώνονται συνήθως στην μία πλευρά (στην σκλήρυνση κατά πλάκας είναι πιο συχνό να εκδηλώνονται και στις 2 πλευρές).
Η διάρκεια των κρίσεων είναι από λίγα δευτερόλεπτα έως μερικά λεπτά, και η συχνότητα κατά την ημέρα είναι από λίγες φορές έως και εκατοντάδες φορές (σε σοβαρές περιπτώσεις).
Οι κρίσεις συνηθώς πυροδοτούνται από απλά, καθημερινά ερεθίσματα όπως η ομιλία, η μάσηση, το βούρτσισμα των δοντιών ή ακόμη και το απλό άγγιγμα της περιοχής. Σε άλλες περιπτώσεις, οι κρίσεις πυροδοτούνται "στα καλά καθούμενα" χωρίς να έχει προηγηθεί κάποιο ερέθισμα.
Η μαγνητική τομογραφία αποτελεί ένα βασικό εργαλείο για τον αποκλεισμό υποκείμενων αιτίων και για την αναζήτηση σημάτων αγγειακής συμπίεσης κοντά στη ρίζα του νεύρου.
Συχνά η νευραλγία τριδύμου μπερδεύεται με τον οδοντικό πόνο, οδηγώντας σε περιττές οδοντιατρικές ενέργειες.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑ
Η νευραλγία τριδύμου επηρεάζει σημαντικά την ζωή των ασθενών.
Οι απρόβλεπτες κρίσεις περιορίζουν την ικανότητα για εργασία και δυσχεραίνουν τις απλές καθημερινές δραστηριότητες όπως η σίτιση, οι διάφορες δραστηριότητες, ακόμα και ο ύπνος.
Ο φόβος ενός νέου επεισοδίου συχνά περιορίζει την κοινωνική συμμετοχή και την ελευθερία του/της ασθενούς να προγραμματίσει διάφορες δραστηριότητες, οδηγώντας σε κοινωνική απομόνωση.
Επίσης, το οικονομικό βάρος για την αντιμετώπιση της νόσου είναι σημαντικό.
Επανειλημμένες επισκέψεις σε ειδικούς, η φαρμακευτική αγωγή και, σε πολλές περιπτώσεις, διαγνωστικές ή επεμβατικές διαδικασίες αυξάνουν το κόστος.
Ασθενείς με βαριά συμπτωματολογία ενδέχεται να χρειαστούν μακροχρόνια ιατρική παρακολούθηση ή ακόμα και αλλαγή εργασίας, με όλες τις συνέπειες που αυτό συνεπάγεται για το εισόδημα και την οικονομική ασφάλεια.
Σε ψυχολογικό επίπεδο, η συνεχής απειλή για νέους, έντονους πόνους προκαλεί άγχος, φόβο και, σε πολλές περιπτώσεις ακόμα και κατάθλιψη.
Επιπλέον, οι διαταραχές ύπνου μειώνουν περαιτέρω την ποιότητα ζωής.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Υπάρχουν αξιόπιστες θεραπείες που προσφέρουν ανακούφιση σε πολλούς και πολλές ασθενείς. Η ταχεία αναζήτηση υποστήριξης και η συνεργασία με τον/την ειδικό αυξάνουν δραστικά τις πιθανότητες καλής έκβασης της νόσου.
Η θεραπεία για τη νευραλγία τριδύμου στοχεύει αρχικά στην ταχεία ανακούφιση από τον πόνο. Η προσέγγιση ξεκινά σχεδόν πάντα με φαρμακευτική αγωγή και προχωρά σταδιακά προς ελάχιστα επεμβατικές ή χειρουργικές επιλογές όταν η ανταπόκριση είναι ανεπαρκής ή οι παρενέργειες από τα φάρμακα είναι μη-ανεκτές.
Τα φάρμακα είναι αποτελεσματικά σε μεγάλο ποσοστό ασθενών αλλά απαιτούν παρακολούθηση για παρενέργειες.
Όταν τα φάρμακα δεν ελέγχουν επαρκώς τον πόνο ή οι παρενέργειες είναι σημαντικές, εξετάζεται το χειρουργείο, το οποίο είναι αποτελεσματικό αλλά συνδέονται με ορισμένους κινδύνους και επιπλοκές.
Για αυτόν τον λόγο ο/η ασθενής απαιτεί να προβεί σε προσεκτική στάθμιση ανάμεσα στο όφελος και τον κίνδυνο.
Εναλλακτικά, υπάρχει ένα ολοκληρωμένο πρωτόκολλο φυσικής αντιμετώπισης:
- χωρίς παρενέργειες,
- χωρίς κινδύνους, και
- σε χαμηλό κόστος.
Η δοσολογία χρειάζεται να είναι εξατομικευμένη, βασισμένη στις ανάγκες του/της ασθενούς.
Πριν την πρώτη συνεδρία, θα ήταν χρήσιμο να έχετε καταγράψει εάν υπάρχει συγκεκριμένο χρονικό μοτίβο των κρίσεων, δηλαδή εκδηλώνονται συγκεκριμένες στιγμές μέσα στην ημέρα ; ή οι κρίσεις μοιράζονται μέσα στην ημέρα σε τυχαία σειρά.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΝΕΥΡΑΛΓΙΑ ΤΡΙΔΥΜΟΥ ΘΑΝΑΤΟΣ
Μία από τις πιο συχνές αναζητήσεις είναι ο όρος "νευραλγια τριδυμου θανατος".
Για αυτόν τον λόγο αποφάσισα να κάνω μία έρευνα στην Αμερικάνικη Ιατρική Βιβλιοθήκη ώστε να δω τι ακριβώς αναφέρουν τα δεδομένα για την σχέση ανάμεσα στη νευραλγία τριδύμου και τον θάνατο.
Γράφοντας τον όρο "neuralgia trigeminal death", προέκυψαν 172 αποτελέσματα (26/10/2025).
Διάβασα την περίληψη (όχι το πλήρες κείμενο) και συγκράτησα όσες πληροφορίες έκρινα ότι ήταν σχετικές.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Οι περισσότερες μελέτες για τον όρο νευραλγία τριδύμου θάνατος εξέτασαν εάν σε συγκεκριμένες χειρουργικές επεμβάσεις υπήρξε θάνατος ασθενή.
Μία μελέτη ανέφερε ότι ορισμένα είδη χειρουργικής επεμβάσεις έχουν χαμηλό ποσοστό υποτροπής, αλλά ενέχουν κίνδυνο θανάτου και σοβαρής νοσηρότητας. Για αυτόν τον λόγο, οι ασθενείς θα πρέπει να συμμετέχουν περισσότερο στην επιλογή της χειρουργικής επέμβασης (1).
Όλες οι χειρουργικές επιλογές παρουσιάζουν οφέλη αλλά και κινδύνους, καθώς και διαφορετικά ποσοστά επιτυχίας και ενδείξεις για τους ανθρώπους με νευραλγία τριδύμου. Ως εκ τούτου, χρειάζεται να λαμβάνονται προσεκτικά υπόψη για να προσδιοριστεί η καταλληλότερη διαδικασία για κάθε περίπτωση.
Βέβαια, ο θάνατος δεν είναι καθόλου συχνός, το οποίο, όμως, δεν αποτελεί καμμία παρηγοριά στην οικογένεια που έχασε τον άνθρωπο της.
Για να ποσοτικοποιήσουμε το μικρό ποσοστό θανάτου, οι μελέτες αναφέρουν από 0.13%, σε 3 ασθενείς σε σύνολο 2.241 (2), 0,2% (3) έως 5% (4). Να τονίσω ότι οι περισσότερες μελέτες αναφέρουν ότι ο θάνατος δεν συνέβη σε κανένα ασθενή (5-14).
Μία μελέτη αναφέρει ότι ο θάνατος επήλθε σε 3 από τα 4 χειρουργεία από Ιατρούς που είχαν κάνει μόνο μία επέμβαση τον τελευταίο χρόνο, υποδηλώνοντας την σημασία να επιλέγουμε Ιατρούς που έχουν σημαντική εμπειρία στην χειρουργική επέμβαση (15).
Φεύγοντας από τα χειρουργεία, μία μελέτη διαπίστωσε ότι "Η ημικρανία είναι ένας προηγουμένως άγνωστος παράγοντας κινδύνου για νευραλγία τριδύμου" (16), ενώ μία μελέτη ανέφερε νευραλγία τριδύμου από... κεραυνό. Οι κεραυνοί είναι σε θέση να προκαλέσουν ένα ευρύ φάσμα νευρολογικών εκδηλώσεων που επηρεάζουν οποιοδήποτε μέρος του νευράξονα. Μία μελέτη περιγράφει την 1η περίπτωση νευραλγίας τριδύμου που προκλήθηκε από κεραυνό, προσθέτοντας ένα νέο σύνδρομο στην λίστα των πιθανών νευρολογικών τραυματισμών που προκαλούνται από κεραυνό (17).
Μία άλλη άλλη μελέτη αναφέρεται στο ότι το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια κύρια αιτία θανάτου και αναπηρίας, και ότι μερικοί/ες ασθενείς ίσως εμφανίσουν άτυπα συμπτώματα.
Μία από τις πολύ σπάνιες εκδηλώσεις του εγκεφαλικού επεισοδίου είναι ο αρχικός νευρογενής πόνος. Σπάνιες επώδυνες εκδηλώσεις περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, την οξεία νευραλγία τριδύμου (18).
Κλείνοντας, μία μελέτη που δημοσιεύθηκε πριν λίγους μήνες είχε τίτλο "Αυτοκτονικός ιδεασμός και αυτοτραυματισμός στη νευραλγία τριδύμου". Διαπίστωσε ότι πάνω από το ένα τρίτο (34,6%) των ασθενών ανέφεραν τουλάχιστον κάποιες σκέψεις αυτοκτονίας τις τελευταίες 2 εβδομάδες. Καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η αυτοκτονικότητα αποτελεί μια επείγουσα αλλά ανεπαρκώς αντιμετωπιζόμενη ανησυχία μεταξύ των ενηλίκων με νευραλγία τριδύμου και σχετίζεται με υψηλά ποσοστά άγχους, κατάθλιψης και έντασης πόνου σε αυτόν τον πληθυσμό και προτείνουν την ανάπτυξη παρεμβάσεων για την μείωση του κινδύνου αυτοκτονίας σε άτομα με χρόνιο στοματοπροσωπικό πόνο (19).
- Εάν εσείς ή κάποιος άνθρωπος που γνωρίζετε, έχει αυτοκτονικές σκέψεις και βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο, καλέστε αμέσως το 112 (δωρεάν όλο το 24ωρο).
- Για υποστήριξη όταν δεν υπάρχει άμεσος κίνδυνος αλλά υπάρχει ανάγκη βοήθειας, για εξειδικευμένες συμβουλές καλέστε στην Κλίμακα, 24ωρη γραμμή παρέμβασης για την αυτοκτονία 1018 (όλο το 24ωρο, αστική κλήση) για άμεση συναισθηματική υποστήριξη και συμβουλευτική.
Επιπλέον, η Εταιρεία Περιφερειακής Ανάπτυξης και Ψυχικής Υγείας ΕΠΑΨΥ μού ανέφερε ότι επικοινωνία μπορεί να υπάρξει και με τον εθνικό αριθμό 10306 (όλο το 24ωρο, δωρεάν). Επίσης, σε επόμενο στάδιο υπάρχει και η animacare.gr.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η νευραλγία τριδύμου δεν αποτελεί απειλητική για την ζωή πάθηση και δεν οδηγεί σε πρόωρο θάνατο. Βέβαια, μία ασθενής μου μού είχε αναφέρει ότι την είχε πιάσει κρίση ενώ οδηγούσε. Κατάφερε να το ελέγξει αλλά είναι προφανές ότι θα μπορούσε να είχε συμβεί και ατύχημα, αν όχι δυστύχημα.
Συνολικά, η νευραλγία τριδύμου καθεαυτή δεν οδηγεί σε πρόωρο θάνατο, αν και μειώνει δραματικά την ποιότητα ζωής, δεδομένου ότι οι επιπτώσεις στην ποιότητα ζωής είναι πολλές και σοβαρές.
- ο πόνος είναι τόσο έντονος και δυσκολεύει ακόμα και την σίτιση και την ομιλία.
- Επίσης, το άγχος και η κατάθλιψη είναι συχνές συννοσηρότητες που επιδεινώσουν την κατάσταση.
Συνολικά, η ένταση του πόνου είναι σωματικά και συναισθηματικά καταστροφική, οδηγώντας σε δραστικά μειωμένη ποιότητα ζωής, εάν δεν αντιμετωπιστεί η νόσος.
Υπάρχουν πολλές αποτελεσματικές φαρμακευτικές και χειρουργικές θεραπείες διαθέσιμες που είναι σε θέση να προσφέρουν σημαντική ανακούφιση από τον πόνο σε πολλούς και πολλές ασθενείς.
Η διαχείριση του πόνου με αυτές τις θεραπείες είναι ζωτικής σημασίας για την βελτίωση της ποιότητας ζωής και την πρόληψη των σοβαρών ψυχολογικών επιπτώσεων που σχετίζονται με την πάθηση.
Βέβαια, τα φάρμακα και οι χειρουργικές επεμβάσεις έχουν οφέλη αλλά έχουν και κινδύνους. Δες ένα ολοκληρωμένο φυσικό πρωτόκολλο, το οποίο δεν έχει παρενέργειες και το κόστος του είναι χαμηλό, οδηγώντας στην βέλτιστη αποκατάσταση της ποιότητας ζωής.
Επιστροφή στο ευρετήριο
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ - ΕΡΕΥΝΕΣ (19)
Ανάρτηση χωρίς παραπομπές δεν είναι επιστήμη αλλά λογοτεχνία.
Δικαιούσαι να γνωρίζεις από που αντλώ τις πληροφορίες αφενός για να ελέγχεις την αξιοπιστία των πηγών και αφετέρου για να επιβεβαιώνεις την αληθότητα τους.
Όχι λόγια του αέρα και αβάσιμοι ισχυρισμοί χωρίς τεκμηρίωση.
Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, το 100% των πηγών είναι επιστημονικά περιοδικά, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ.
1. Zakrzewska JM. Surgical management of trigeminal neuralgia. Br Dent J. 1991 Jan 19;170(2):61-2. doi: 10.1038/sj.bdj.4807418. PMID: 2001317.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/2001317/
2. Rughani AI, Dumont TM, Lin CT, Tranmer BI, Horgan MA. Safety of microvascular decompression for trigeminal neuralgia in the elderly. Clinical article. J Neurosurg. 2011 Aug;115(2):202-9. doi: 10.3171/2011.4.JNS101924. Epub 2011 May 13. PMID: 21568658.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21568658/
3. Barker FG 2nd, Jannetta PJ, Bissonette DJ, Larkins MV, Jho HD. The long-term outcome of microvascular decompression for trigeminal neuralgia. N Engl J Med. 1996 Apr 25;334(17):1077-83. doi: 10.1056/NEJM199604253341701. PMID: 8598865.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/8598865/
4. Resnick DK, Jannetta PJ, Bissonnette D, Jho HD, Lanzino G. Microvascular decompression for glossopharyngeal neuralgia. Neurosurgery. 1995 Jan;36(1):64-8; discussion 68-9. doi: 10.1227/00006123-199501000-00008. PMID: 7708170.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/7708170/
5. Guo X, Fu W, Zhang G, Liang Q, Li Z, Li W, Ma X. Standard operating procedure and surgical technique innovation in fully endoscopic microvascular decompression for trigeminal neuralgia: technical note on 189 patients. Acta Neurochir (Wien). 2024 Aug 26;166(1):351. doi: 10.1007/s00701-024-06244-2. PMID: 39186137.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39186137/
6. Sun J, Wang J, Jia J, Cao Z, Li Z, Zhang C, Guo X, Wu Q, Li W, Ma X. Fully Endoscopic Microvascular Decompression for Trigeminal Neuralgia Caused by Vertebrobasilar Artery: A Case Series Review: 2-Dimensional Operative Video. Oper Neurosurg. 2024 Apr 1;26(4):433-441. doi: 10.1227/ons.0000000000000998. Epub 2023 Nov 17. PMID: 37976445; PMCID: PMC12338293.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37976445/
7. Zeng YJ, Zhang H, Yu S, Zhang W, Sun XC. Efficacy and Safety of Microvascular Decompression and Gamma Knife Surgery Treatments for Patients with Primary Trigeminal Neuralgia: A Prospective Study. World Neurosurg. 2018 Aug;116:e113-e117. doi: 10.1016/j.wneu.2018.04.120. Epub 2018 Apr 26. PMID: 29705231.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29705231/
8. Xiang H, Wu G, Ouyang J, Liu R. Prospective Study of Neuroendoscopy versus Microscopy: 213 Cases of Microvascular Decompression for Trigeminal Neuralgia Performed by One Neurosurgeon. World Neurosurg. 2018 Mar;111:e335-e339. doi: 10.1016/j.wneu.2017.12.051. Epub 2017 Dec 16. PMID: 29258938.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29258938/
9. Kolluri S, Heros RC. Microvascular decompression for trigeminal neuralgia. A five-year follow-up study. Surg Neurol. 1984 Sep;22(3):235-40. doi: 10.1016/0090-3019(84)90005-3. PMID: 6463831.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6463831/
10. Tomasello F, Cardali MS, Angileri FF, Romano A, La Torre D. Minimally invasive microvascular decompression for trigeminal neuralgia: results and complication avoidance in a consecutive series of patients. Neurosurg Focus. 2025 Sep 1;59(3):E14. doi: 10.3171/2025.6.FOCUS25475. PMID: 40889380.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40889380/
11. Yu R, Wang C, Qu C, Jiang J, Meng Q, Wang J, Wei S. Study on the Therapeutic Effects of Trigeminal Neuralgia With Microvascular Decompression and Stereotactic Gamma Knife Surgery in the Elderly. J Craniofac Surg. 2019 Jan;30(1):e77-e80. doi: 10.1097/SCS.0000000000004999. PMID: 30507874.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30507874/
12. Iwanaga J, Clifton W, Dallapiazza RF, Miyamoto Y, Komune N, Gremillion HA, Dumont AS, Tubbs RS. The pterygospinous and pterygoalar ligaments and their relationship to the mandibular nerve: Application to a better understanding of various forms of trigeminal neuralgia. Ann Anat. 2020 May;229:151466. doi: 10.1016/j.aanat.2020.151466. Epub 2020 Jan 20. PMID: 31972273.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/11780888/
13. Shulev YA, Gordienko KS, Trashin AV, Pechiborshch DA. Mikrovaskulyarnaya dekompressiya pri nevralgii troinichnogo nerva vsledstvie vertebrobazilyarnoi dolikhoektazii [Microvascular decompression in trigeminal neuralgia following vertebrobasilar dolichoectasia]. Zh Vopr Neirokhir Im N N Burdenko. 2020;84(5):50-63. Russian. doi: 10.17116/neiro20208405150. PMID: 33095533.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33095533/
14. Deng S, Luo J, Lai M, Yang W, Feng W, Ouyang J, Kuang J. Percutaneous balloon compression for trigeminal neuralgia: experience and surgical techniques from a single institution. Acta Neurol Belg. 2023 Dec;123(6):2295-2302. doi: 10.1007/s13760-023-02310-1. Epub 2023 Jun 23. PMID: 37353706; PMCID: PMC10682111.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/37353706/
15. Kalkanis SN, Eskandar EN, Carter BS, Barker FG 2nd. Microvascular decompression surgery in the United States, 1996 to 2000: mortality rates, morbidity rates, and the effects of hospital and surgeon volumes. Neurosurgery. 2003 Jun;52(6):1251-61; discussion 1261-2. doi: 10.1227/01.neu.0000065129.25359.ee. PMID: 12762870.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/12762870/
16. Lin KH, Chen YT, Fuh JL, Wang SJ. Increased risk of trigeminal neuralgia in patients with migraine: A nationwide population-based study. Cephalalgia. 2016 Nov;36(13):1218-1227. doi: 10.1177/0333102415623069. Epub 2016 Jul 19. PMID: 26692399.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26692399/
17. López Chiriboga AS, Cheshire WP Jr. Trigeminal Neuralgia Following Lightning Injury. J Oral Facial Pain Headache. 2017 Fall;31(4):e7-e9. doi: 10.11607/ofph.1871. PMID: 29073666.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29073666/
18. Bayat M, Bayat A, Blauenfeldt RA. Atypical painful stroke presentations: A review. Acta Neurol Scand. 2022 Nov;146(5):465-474. doi: 10.1111/ane.13666. Epub 2022 Jul 5. PMID: 35788546; PMCID: PMC9796438.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35788546/
19 .Fishbein NS, Bakhshaie J, Greenberg J. Suicidal Ideation and Self-Injury in Trigeminal Neuralgia. J Pain Res. 2025 Apr 12;18:2003-2010. doi: 10.2147/JPR.S493649. PMID: 40241816; PMCID: PMC12002323.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/40241816/
