ΑΤΜΙΣΜΑ ΣΕ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟ ΧΩΡΟ
Ιωάννης Κιούσης, Στέλεχος Διατροφής και Διαιτολογίας.
3/5/2025
3/5/2025
Το άτμισμα σε εσωτερικό χώρο ΔΕΝ επιτρέπεται
Η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάνθηκε =>
Απαγόρευση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στους κλειστούς χώρους.
Σε όσους χώρους απαγορεύεται η χρήση του συμβατού τσιγάρου, απαγορεύεται και η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου (35).
Απαγόρευση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στους κλειστούς χώρους.
Σε όσους χώρους απαγορεύεται η χρήση του συμβατού τσιγάρου, απαγορεύεται και η χρήση του ηλεκτρονικού τσιγάρου (35).
Τέλος ο μύθος για το άτμισμα => |
|
Η διακοπή καπνίσματος αλλά και ατμίσματος είναι 100% εφικτή.
Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος (ιδιωτικά ή δημόσια) βοηθούν καθοριστικά.
Μάλιστα, η όλη προσπάθεια διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες (1, 2).
Δες τον Χάρτη Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος/Ατμίσματος
Ορισμένες επιχειρήσεις που πωλούν προϊόντα ατμίσματος ισχυρίζονται ότι επιτρέπεται το ηλεκτρονικό τσιγάρο σε κλειστούς χώρους.
Ωστόσο, αυτό ΔΕΝ είναι ακριβές διότι σύμφωνα με την νομοθεσία το άτμισμα σε εσωτερικούς χώρους δεν επιτρέπεται, το οποίο πηγάζει από τα ευρήματα της επιστημονικής βιβλιογραφίας, η οποία είναι σαφής: το άτμισμα είναι το ίδιο επικίνδυνο με το κάπνισμα, ενώ σύμφωνα με μελέτες που έχουν δημοσιευθεί τα τελευταία χρόνια και με έναν ολοένα αυξανόμενο ρυθμό το 2025, το άτμισμα είναι ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ επικίνδυνο ακόμα και από το κάπνισμα.
Ωστόσο, αυτό ΔΕΝ είναι ακριβές διότι σύμφωνα με την νομοθεσία το άτμισμα σε εσωτερικούς χώρους δεν επιτρέπεται, το οποίο πηγάζει από τα ευρήματα της επιστημονικής βιβλιογραφίας, η οποία είναι σαφής: το άτμισμα είναι το ίδιο επικίνδυνο με το κάπνισμα, ενώ σύμφωνα με μελέτες που έχουν δημοσιευθεί τα τελευταία χρόνια και με έναν ολοένα αυξανόμενο ρυθμό το 2025, το άτμισμα είναι ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΟ επικίνδυνο ακόμα και από το κάπνισμα.
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα κυκλοφόρησαν χωρίς εκτεταμένες τοξικολογικές δοκιμές ή δοκιμές ασφάλειας (31). Ολοένα περισσότερες έρευνες και ιατρικές γνωματεύσεις υποδεικνύουν πως έφτασε η ώρα να μάθει ο κόσμος πόσο επικίνδυνο είναι το άτμισμα (25).
Ακόμα και μία ΜΟΝΟ συνεδρία ατμίσματος δρα επιβαρυντικά (31)
Στους ίδιους περιορισμούς και απαγορεύσεις που υπάγεται το συμβατό τσιγάρο, υπάγεται και το ηλεκτρονικό τσιγάρο (35). Σύμφωνα με το εθνικό σχέδιο δράσης και τον αντικαπνιστικό νόμο (33) δεν επιτρέπεται το άτμισμα :
- σε κλειστό δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο εργασίας,
- ούτε στο εσωτερικό των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος,
- ούτε στα ΜΜΜ,
- ούτε σε ΙΧ όπου επιβαίνουν ανήλικοι έως 12 ετών,
- ούτε σε οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης.
Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους κλειστούς χώρους στις καφετέριες, στα εστιατόρια, τα καζίνο.
Η απαγόρευση του ατμίσματος αφορά και :
- τα γήπεδα,
- τους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ομαδικών αθλημάτων και αθλητικών εκδηλώσεων, και
- στους υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων (σ.σ. παιδικές χαρές κλπ), όπου προβλέπεται μάλιστα τετραπλασιασμός του προστίμου για τους παραβάτες.
Όπως αναφέρει το Δικηγορικό Γραφείο Κωστόπουλος (34) δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους. Πιο συγκεκριμένα,
- απαγορεύεται σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων.
Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων.
- απαγορεύεται σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας.
- απαγορεύεται σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
- απαγορεύεται στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής.
- απαγορεύεται στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για αυτήν την χρήση
- απαγορεύεται στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων.
- απαγορεύεται στα παντός είδους κυλικεία.
- απαγορεύεται στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
- απαγορεύεται στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Για την ως άνω παράβαση επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500€. Επιπλέον επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα 1 μηνός.
- σε κλειστό δημόσιο ή ιδιωτικό χώρο εργασίας,
- ούτε στο εσωτερικό των καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος,
- ούτε στα ΜΜΜ,
- ούτε σε ΙΧ όπου επιβαίνουν ανήλικοι έως 12 ετών,
- ούτε σε οποιαδήποτε βαθμίδα εκπαίδευσης.
Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τους κλειστούς χώρους στις καφετέριες, στα εστιατόρια, τα καζίνο.
Η απαγόρευση του ατμίσματος αφορά και :
- τα γήπεδα,
- τους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ομαδικών αθλημάτων και αθλητικών εκδηλώσεων, και
- στους υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων (σ.σ. παιδικές χαρές κλπ), όπου προβλέπεται μάλιστα τετραπλασιασμός του προστίμου για τους παραβάτες.
Όπως αναφέρει το Δικηγορικό Γραφείο Κωστόπουλος (34) δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους. Πιο συγκεκριμένα,
- απαγορεύεται σε κλειστούς και υπαίθριους χώρους διεξαγωγής αθλοπαιδιών, ψυχαγωγίας και συγκέντρωσης ανηλίκων, σε κλειστούς χώρους ομαδικών αθλημάτων και κλειστούς χώρους αθλητικών εκδηλώσεων.
Για κάθε παράβαση της παρούσας διάταξης επιβάλλεται πρόστιμο ύψους διακοσίων (200) ευρώ στους παρανόμως καπνίζοντες και πεντακοσίων (500) ευρώ στους υπεύθυνους διαχείρισης των παραπάνω χώρων.
- απαγορεύεται σε όλους τους δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, κλειστούς ή στεγασμένους, που χρησιμοποιούνται για την παροχή εργασίας.
- απαγορεύεται σε όλα τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος, ιδίως τα καταστήματα παρασκευής και προσφοράς φαγητών, ποτών, γλυκισμάτων, μικτών καταστημάτων και κέντρων διασκέδασης, εξαιρουμένων των εξωτερικών τους χώρων, σε περίπτωση που είναι περιμετρικά ανοικτοί σε δύο πλευρές τουλάχιστον. Ως «εσωτερικός χώρος», νοείται και το αίθριο ή ο χώρος με συρόμενη ή αποσπώμενη οροφή, όπως και κάθε χώρος, με σκέπαστρο και ταυτόχρονα κλεισμένος με οποιονδήποτε τρόπο περιμετρικά.
- απαγορεύεται στους παντός είδους κλειστούς χώρους αναμονής.
- απαγορεύεται στα αεροδρόμια, εξαιρουμένων των χώρων που ειδικά θα προσδιοριστούν για αυτήν την χρήση
- απαγορεύεται στους σταθμούς μεταφορικών μέσων και επιβατικών σταθμών λιμένων.
- απαγορεύεται στα παντός είδους κυλικεία.
- απαγορεύεται στα παντός είδους μέσα μαζικής μεταφοράς συμπεριλαμβανομένων των επιβατηγών δημόσιας χρήσης αυτοκινήτων, με μετρητή (ταξί) και αγοραίων.
- απαγορεύεται στα πάσης φύσεως αυτοκίνητα, ιδιωτικής και δημοσίας χρήσης, όταν επιβαίνουν ανήλικοι κάτω των 12 ετών. Για την ως άνω παράβαση επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο ποσού 1.500€. Επιπλέον επιβάλλεται η αφαίρεση της άδειας ικανότητος οδήγησης για διάστημα 1 μηνός.
Ιδιοκτήτρια παντοπωλείου: |
Επιστήμονας: |
Σύμφωνα με ΤΡΕΙΣ Ακαδημίες των ΗΠΑ που εξέτασαν... 800 μελέτες : |
Επιστημονικοί φορείς προειδοποιούν για τους κινδύνους από το ΠΑΘΗΤΙΚΟ άτμισμα (2), δηλαδή την εισπνοή των εκπομπών που δημιουργούνται όταν ένας άνθρωπος εκπνέει το χημικό κοκτέιλ από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα |
Ακόμα και το άτμισμα ΧΩΡΙΣ νικοτίνη ΠΡΟΚΑΛΕΙ ζημιά στους πνεύμονες, προειδοποιεί νέα μελέτη (21)
Για όλους τους παραπάνω λόγους ΔΕΝ επιτρέπεται το ηλεκτρονικό τσιγάρο σε κλειστούς χώρους.
Μάλιστα, για το τριτοπαθές άτμισμα, η Αμερικάνικη Ένωση για το Αναπνευστικό (29), μεταξύ άλλων, αναφέρει το εξής => "Μην επιτρέπετε το άτμισμα στο σπίτι σας ή στο αυτοκίνητο. Οι επιβλαβείς χημικές ουσίες παραμένουν στον χώρο για πολύ καιρό αφού έχει σταματήσει το άτμισμα".
Το άτμισμα σε εσωτερικούς χώρους είναι επιβλαβές.
Μάλιστα, για το τριτοπαθές άτμισμα, η Αμερικάνικη Ένωση για το Αναπνευστικό (29), μεταξύ άλλων, αναφέρει το εξής => "Μην επιτρέπετε το άτμισμα στο σπίτι σας ή στο αυτοκίνητο. Οι επιβλαβείς χημικές ουσίες παραμένουν στον χώρο για πολύ καιρό αφού έχει σταματήσει το άτμισμα".
Το άτμισμα σε εσωτερικούς χώρους είναι επιβλαβές.
Το περασμένο καλοκαίρι, ήμουν στο λεωφορείο και προς κατάπληξη μου είδα έναν νεαρό, περίπου 20 ετών, να ατμίζει. Τον παρακάλεσα εάν θα μπορούσε να μην ατμίζει σε κλειστούς χώρους, και συμφώνησε.
Λίγους μήνες μετά, ήμουν στο μετρό και είδα 2 παιδιά, περίπου 15 ετών, να ατμίζουν. Τα παρακάλεσα να μην ατμίζουν σε κλειστούς χώρους. Το ένα συμφώνησε, το άλλο όμως απάντησε ότι "το άτμισμα είναι ασφαλές". Του εξήγησα ότι αυτός ο ισχυρισμός γίνεται μόνο από την καπνοβιομηχανία. Σύμφωνα με την ανεξάρτητη επιστημονική βιβλιογραφία, ισχύει το ακριβώς αντίθετο: το άτμισμα είναι επιβλαβές.
Φάνηκε ότι δεν πείστηκε αλλά σταμάτησε να ατμίζει.
Πριν περίπου 1 μήνα, μία οδηγός λεωφορείου άτμιζε. Την παρακάλεσα να μην ατμίζει σε κλειστούς χώρους.
Συμφώνησε, παρόλο που δυσφόρησε.
Την προηγούμενη εβδομάδα, επισκέφτηκα κατάστημα της Εθνικής Τράπεζας και είδα παλιό μέλος του προσωπικού να εξυπηρετεί το κοινό και παράλληλα να ατμίζει, σαν να ήταν το πιο φυσιολογικό πράγμα το να ατμίζει εντός κλειστών χώρων.
Όταν ήρθε η σειρά μου, τον καλημέρισα και τον παρακάλεσα εάν θα μπορούσε να μην ατμίζει σε κλειστούς χώρους.
Συμφώνησε, αν και ενδέχεται να το ξαναξεκίνησε όταν βγήκα από το κατάστημα.
Όλα τα παραπάνω συμβάντα αποτέλεσαν την αφορμή της παρούσας ανάρτησης διότι γίνεται προφανές ότι ο μύθος για την "ασφάλεια" του ατμίσματος καλά κρατεί, παρόλο που αυξάνονται ταχέως τα επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν το ακριβώς αντίθετο.
Αρχικά, να αναφερθεί ότι είναι επικίνδυνο το άτμισμα και για τους ανθρώπους που το επιλέγουν, ενώ είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι το άτμισμα έχει πλήθος από παρενέργειες.
Παραθέτω ορισμένες ενδεικτικές πηγές.
- ΠΕΡΙΛΗΠΤΙΚΑ
- ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ
Χρειάστηκαν 3 δεκαετίες για να συνειδητοποιήσουμε ότι το κάπνισμα αποτελεί αιτία για καρκίνο του πνεύμονα.
Έπειτα η καπνοβιομηχανία ηττήθηκε στο δικαστήρια των ΗΠΑ με κατηγορίες εκβιασμού ότι εξαπατούσαν συστηματικά το κοινό για την επιδίωξη κερδών (31)
Πήραμε το μάθημα μία φορά
Ας μην επαναλάβουμε το ίδιο λάθος διότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν παρόμοιες βλάβες με τα κλασσικά τσιγάρα σε καρδιά, εγκέφαλο, ανοσοποιητικό (1) |
Μύθος ότι δεν προκαλούν εθισμό (1) |
Τι περιέχει το ηλεκτρονικό τσιγάρο; |
Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ για καρδιαγγειακές νόσους: |
Ανάρτηση από τον Αμερικάνικο Σύλλογο Καρδιολόγων αναφέρει μελέτες που έδειξαν ότι - σε σύκριση με τα παραδοσιακά τσιγάρα - τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι για την καρδιά : |
Οι επιχειρήσεις που πωλούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα ισχυρίζονται ότι το παθητικό άτμισμα δεν είναι επιβλαβές (3, 4), παρόλο που επιστημονικοί φορείς ανά τον κόσμο προειδοποιούν για τους κινδύνους (2) |
Μια κοινωνία χωρίς προϊόντα καπνού δεν είναι απλώς δυνατή αλλά συμβαίνει ήδη (!!!), όπου 2 πόλεις των ΗΠΑ τερμάτισαν την πώληση προϊόντων καπνού (6) |
Νικοτίνη: τοξικό και εξαιρετικά εθιστικό εγκεφαλικό δηλητήριο (7, 28) |
Καθώς τα ποσοστά καπνίσματος τσιγάρων καταρρέουν, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η καπνοβιομηχανία τα παίζει όλα για όλα με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα (5), όπου διαθέτει το 96% των πωλήσεων (9) |
Αντιπρόεδρος κυβέρνησης Ιρλανδίας: |
"1 προϊόν ατμού έχει τη νικοτίνη 20 τσιγάρων", όπως εμφατικά τονίζει Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ (16). |
Πνευμονολόγος: |
Πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι - σε σύκριση με χρήστες/τριες συμβατικών τσιγάρων - οι χρήστες/τριες ηλεκτρονικού τσιγάρου έχουν παρόμοια συγκέντρωση νικοτίνης στο αίμα (31) |
Ορισμένες μάρκες ηλεκτρονικών τσιγάρων περιέχουν νικοτίνη, παρόλο που ισχυρίζονται ότι δεν περιέχουν νικοτίνη (27) |
Η διακοπή του ατμίσματος διευκολύνει την επίτευξη εγκυμοσύνης, ενώ βοηθά στην προστασία του μωρού από σοβαρούς κινδύνους
(28)
Το παθητικό άτμισμα είνα σε θέση να οδηγήσει σε περισσότερες κρίσεις άσθματος (29) |
Η Αμερικάνικη Ένωση για το Αναπνευστικό προειδοποιεί για το τριτοπαθές άτμισμα (29) |
Το ηλεκτρονικό τσιγάρο προκαλεί τις ίδιες θανατηφόρες ανοσολογικές αποκρίσεις που προκαλεί και το κανονικό τσιγάρο (25) |
Ηλεκτρονικά τσιγάρα και άτμισμα περιέχουν πολλές παρόμοιες επιβλαβείς χημικές ουσίες με τα κανονικά τσιγάρα. |
Μελέτη σε σχεδόν 2.000 μαθητές/τριες γυμνασίου ανέφερε ότι η τρέχουσα χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων συσχετίστηκε με σχεδόν διπλάσια αύξηση στον κίνδυνο χρόνιων βρογχικών συμπτωμάτων ή βρογχίτιδα.
Παρόμοια ευρήματα βρήκε και έρευνα σε 45.000 έφηβους/ες (31)
Μεγάλη σε γυμνασιόπαιδα διαπίστωσε ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα αυξάνουν τον κίνδυνο για διάγνωση άσθματος κατά 170% (31)
Μελέτη εξέθεσε υγιείς εθελοντές/τριες χωρίς ιστορικό χρήσης τσιγάρου ή ηλεκτρονικού τσιγάρου σε μία ΜΟΝΟ συνεδρία ατμίσματος.
Η ανάλυση αίματος έδειξε αυξήσεις στα ενδοθηλιακά μικροσωματίδια, υποδηλώνοντας ότι τα τριχοειδή αγγεία ενεργοποιήθηκαν ή τραυματίστηκαν με αυτήν την σχετικά ήπια έκθεση (31)
Αμερικάνικη Αντικαρκινική Ένωση : |
Επιστημονική έρευνα δείχνει ότι τα άτομα που χρησιμοποιούν συνδυαστικά τσιγάρα + ηλεκτρονικά τσιγάρα έχουν υψηλότερο κίνδυνο για καρκίνο σε σύγκριση με άτομα που χρησιμοποιούν μόνο τσιγάρα (27) |
Η πλειοψηφία των απλών ανθρώπων είναι έντονα δύσπιστη απέναντι στην καπνοβιομηχανία.
Πάνω από το 70% βλέπει αρνητικά τις εταιρείες καπνού, ατμίσματος και ηλεκτρονικών τσιγάρων (9)
|
Ηλεκτρονικά τσιγάρα: παρόμοιες βλάβες με τα κλασσικά - Metropolitan Αρχικά να τονιστεί ότι "τα ηλεκτρονικά τσιγάρα προκαλούν παρόμοιες βλάβες με τα κλασσικά τσιγάρα". Επίσης, είναι μύθος ότι το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν προκαλεί εθισμό διότι "μετά από 3 χρόνια σποραδικής χρήσης αναπτύσσεται έντονος εθισμός και ο χρήστης κάνει καθημερινή χρήση" (1). Ο κ. Πέτρος Γ. Καλογερόπουλος, Διευθυντής Καρδιολόγος του Metropolitan Hospital επισημαίνει ότι: «Το ηλεκτρονικό τσιγάρο έχει μεν λιγότερες τοξικές ουσίες από το κλασσικό αλλά είναι ικανές να προκαλέσουν βλάβες σε : - καρδιά, - εγκέφαλο, - πνεύμονες και - ανοσοποιητικό» (1). Μία λύση υπάρχει: η πλήρης διακοπή του καπνίσματος. Είναι δύσκολη αλλά απόλυτα επιτεύξιμη. Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος βοηθούν σημαντικά στο να γίνει λιγότερο οδυνηρό το ταξίδι της απεξάρτησης. Το ελπιδοφόρο όμως είναι ότι διαρκεί μόνο μερικές εβδομάδες (1). |
Ηλεκτρονικά τσιγάρα: παρόμοιες βλάβες με τα κλασσικά τσιγάρα
|
Επιστροφή στην ενότητα "Αναλυτικά"
|
Παθητικό άτμισμα - Αμερικάνικος Σύλλογος Πνευμονολόγων:
Κάνοντας αυτήν την σύντομη παρένθεση, επιστρέφω στο παθητικό άτμισμα, παραθέτοντας μία ενδεικτική επιστημονική πηγή, τον Αμερικάνικο Σύλλογο Πνευμονολόγων και την ανάρτηση του με τίτλο "Ο αντίκτυπος των ηλεκτρονικών τσιγάρων στον πνεύμονα" (2), η οποία, μεταξύ άλλων αναφέρει τα εξής: Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι ένα σχετικά νέο προϊόν καπνού. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα που κυκλοφορούν αυτήν την στιγμή στην αγορά δεν έχουν υποβληθεί σε συστηματική ανασκόπηση από την Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για να προσδιοριστεί ο αντίκτυπός τους στην υγεία των πνευμόνων. Παρόλο που πολλά απομένουν να καθοριστούν σχετικά με τις μόνιμες συνέπειες αυτών των προϊόντων στην υγεία, η Αμερικανική Ένωση Πνευμονολόγων ανησυχεί πολύ από τα εξελισσόμενα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την επίδραση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στους πνεύμονες. Η εισπνοή επιβλαβών χημικών προκαλεί μη-αναστρέψιμη πνευμονική βλάβη Τον Ιανουάριο του 2018, Εθνικές Ακαδημίες των ΗΠΑ δημοσίευσαν μια μελέτη που εξέτασε περισσότερες από 800 (..!) διαφορετικές μελέτες. Το μήνυμα ήταν σαφές: Η χρήση ηλεκτρονικών τσιγάρων προκαλεί κινδύνους για την υγεία. Η έκθεση των Ακαδημιών αναφέρει επίσης ότι υπάρχουν ενδείξεις ότι οι νέοι που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο για βήχα και συριγμό και αύξηση των κρίσεων άσθματος.
|
Η Αμερικανική Ένωση Πνευμονολόγων ανησυχεί πολύ από τα εξελισσόμενα επιστημονικά δεδομένα σχετικά με την επίδραση των ηλεκτρονικών τσιγάρων στους πνεύμονες
|
Επιστροφή στην ενότητα "Αναλυτικά"
ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΑΤΜΙΣΜΑ
Όταν οι χρήστες/τριες ηλεκτρονικού τσιγάρου εκπνέουν το χημικό κοκτέιλ που προκύπτει από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, στην ατμόσφαιρα ανιχνεύονται αερολύματα.
Η εισπνοή αυτών των εκπομπών καλείται "Παθητικό άτμισμα" (2)
Πληθώρα επιστημονικών φορέων, ανά τον κόσμο, προειδοποιούν για τα επιβλαβή χημικά συστατικά που υπάρχουν στα ηλεκτρονικά τσιγάρα και για τους κινδύνους από το παθητικό άτμισμα.
Ενδεικτικά να αναφέρω τους εξής:
- Αμερικάνικος Σύλλογος Πνευμονολόγων (2)
- Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ (2)
- Τρεις Εθνικές Ακαδημίες των ΗΠΑ (2)
- Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (26)
- Αμερικάνικη Αντικαρκινική Ένωση (27)
- Healthdirect Αυστραλίας, υπηρεσία χρηματοδοτούμενη από την κυβέρνηση (28)
- Αμερικάνικη Ένωση για το Αναπνευστικό (29)
- Δίκτυο Αλλεργιών & Άσθματος (30)
Τριτοπαθές άτμισμα - Αμερικάνικη Ένωση για το Αναπνευστικό (29):
- Μην επιτρέπετε το άτμισμα στο σπίτι σας ή στο αυτοκίνητο ! Οι επιβλαβείς χημικές ουσίες παραμένουν στον χώρο σας για πολύ καιρό αφού έχει σταματήσει το άτμισμα.
- τα αερολύματα πάνε παντού, όπου πηγαίνει ο αέρας, ακόμα και όταν υπάρχουν κλειστές πόρτες
- Αποφύγετε μέρη όπου επιτρέπεται το άτμισμα
Επιστροφή στην αρχή
|
Ενδεικτικά να αναφέρω τον Σύνδεσμο Ελληνικών Επιχειρήσεων Προϊόντων Ατμίσματος, ο οποίος ισχυρίζεται το ανακριβές και επιστημονικώς μη-τεκμηριωμένο ότι "Δεν υπάρχει παθητικό άτμισμα" (3). Και, όμως, ΥΠΑΡΧΕΙ παθητικό άτμισμα. Για αυτόν τον λόγο, 15/2/2025, έκανα το εξής σχόλιο : "Σύμφωνα με : - τον Αμερικάνικο Σύλλογο Πνευμονολόγων, - τον Γενικό Χειρουργό των ΗΠΑ, όσο και - τρεις Εθνικές Ακαδημίες Επιστημών των ΗΠΑ έχουμε προειδοποιηθεί για τους κινδύνους από το παθητικό άτμισμα, δηλαδή την εισπνοή των εκπομπών που δημιουργούνται όταν ένας άνθρωπος εκπνέει το χημικό κοκτέιλ από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα". Όπως αναφέρεται για την καπνοβιομηχανία είναι γνωστό εδώ και καιρό ότι παρερμηνεύει τα επιστημονικά δεδομένα. Επιπλέον, οι μελέτες που έχουν χρηματοδότηση από την καπνοβιομηχανια συνήθως βρίσκουν ότι δεν υπάρχει βλάβη από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, σε σύγκριση με τις ανεξάρτητες μελέτες (31). |
5 επιστημονικοί φορείς των ΗΠΑ προειδοποιούν για τους κινδύνους από το παθητικό άτμισμα
|
Επιστροφή στην αρχή
|
Ιστοσελίδα που διακινεί προϊόντα για το άτμισμα (4) ισχυρίζεται ότι το παθητικό άτμισμα δεν είναι επιβλαβές και εξηγεί ότι ο λόγος που υπάρχει τόσο μεγάλη επίθεση από τα ΜΜΕ και την ελληνική νομοθεσία είναι αρκετά προφανής: η τεράστια δύναμη των καπνοβιομηχανιών, η οποία θα χάσει πολλά χρήματα σε περίπτωση που το άτμισμα επιτραπεί σε κλειστούς χώρους. |
|
|
Ωστόσο, αυτό το επιχείρημα δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα διότι ισχύει το ακριβώς αντίθετο. Ενδεικτικά, θα αναφέρω ενημέρωση από αμερικάνικο πανεπιστήμιο ότι : Κάθε μεγάλη εταιρεία τσιγάρων είναι ιδιοκτήτρια σε τουλάχιστον μία εταιρεία ηλεκτρονικών τσιγάρων/ατμίσματος (5). Μόνο το 2018, οι 25 κορυφαίες κατασκευάστριες εταιρείες ηλεκτρονικών τσιγάρων πραγματοποίησαν πωλήσεις άνω των 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων και το 96% αυτών των πωλήσεων προέρχονταν από εταιρείες που ανήκουν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει στην καπνοβιομηχανία (9). Τουλάχιστον 8 πολυεθνικές εταιρείες τσιγάρων είναι ιδιοκτήτριες σε μάρκες ηλεκτρονικών τσιγάρων (10), μεταξύ αυτών και καθιερωμένοι γίγαντες της καπνοβιομηχανίες, οι οποίοι διαδραματίζει ζωτικό ρόλο στον τομέα του ατμίσματος (11). Πανεπιστήμιο έχει δημιουργήσει ιστοσελίδα αποκλειστικά για τις τακτικές της καπνοβιομηχανίας και παραθέτει λεπτομέρειες για συλλόγους εμπορίου ηλεκτρονικών τσιγάρων που είναι γνωστό ότι είχαν μέλη καπνοβιομηχανιών (12). Μάλιστα, το ότι "οι εταιρείες ατμίσματος ανήκουν στην καπνοβιομηχανία" αναγνωρίζεται και από ιστοσελίδα που προωθεί ηλεκτρονικά τσιγάρα (13). Ο Jeff Drope, PhD, αντιπρόεδρος στην Αμερικανική Αντικαρκινική Εταιρεία αναφέρει ότι «η καπνοβιομηχανία κυριαρχεί πλέον στις πωλήσεις των ηλεκτρονικών τσιγάρων» (14). Λόγω του ότι έχει αντιληφθεί ότι το συμβατικό τσιγάρο σύντομα θα αποτελεί παρελθόν, η καπνοβιομηχανία αποφάσισε να μετατραπεί σε "νικοτινοβιομηχανία" δεδομένου ότι επιταχύνει με σταθερό ρυθμό την μεταπήδηση της στα προϊόντα ηλεκτρονικού τσιγάρου (15). Γιατί "νικοτινοβιομηχανία" ; Διότι, όπως επισημαίνει Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ "ένα προϊόν ατμού έχει τη νικοτίνη 20 τσιγάρων" (16). |
Όλες οι μεγάλες εταιρείες τσιγάρων κατέχουν τουλάχιστον μία εταιρεία ηλεκτρονικών τσιγάρων
|
|
Πανεπιστήμιο των ΗΠΑ αναφέρει τα εξής: "Καθώς τα ποσοστά καπνίσματος τσιγάρων μειώνονται, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η καπνοβιομηχανία τα παίζει όλα για όλα με τα ηλεκτρονικά τσιγάρα"(5) |
|
Επιστροφή
|
Μια κοινωνία χωρίς προϊόντα καπνού δεν είναι απλώς δυνατή αλλά συμβαίνει ήδη (!!!), δεδομένου ότι σε 2 πόλεις των ΗΠΑ τερμάτισαν την πώληση προϊόντων καπνού (6) |
Μία Άκαπνη Κοινωνία είναι πλέον Ορατή. Επιτέλους
|
Επιστροφή
|
Η νικοτίνη ισούται με εγκεφαλικό δηλητήριο. Η νικοτίνη είναι ένα εξαιρετικά εθιστικό δηλητήριο και νευροτοξίνη που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη για τον αναπτυσσόμενο εγκέφαλο των νέων (7) |
Νικοτίνη : εθιστικό εγκεφαλικό δηλητήριο, ιδιαίτερα επικίνδυνο ιδίως για νέους ανθρώπους
|
Επιστροφή
|
"Δεν πουλάω προϊόντα για άτμισμα. Κανένα κέρδος δεν αξίζει όλη αυτήν την ασχήμια. Οι άνθρωποι πάνω από τα κέρδη". ΜΑΡΙΑ, ΗΠΑ Μια ιδιοκτήτρια παντοπωλείου προστατεύει την οικογένειά της και την γειτονιά της με το να μην πουλάει προϊόντα για άτμισμα (8). Επίσης, δεν διαφημίζει τσιγάρα ή άλλα προϊόντα καπνού στο κατάστημά της. Ως μητέρα ενός 16χρονου γιου, η Μαρία λέει ότι : «δεν θα ήθελε τα καταστήματα να πουλάνε ηλεκτρονικά τσιγάρα στο παιδί μου, επομένως δεν θα τα πουλήσω ποτέ ούτε εγώ». Πιστεύει ότι η πώληση ηλεκτρονικών τσιγάρων είναι απλώς άδικη. «Τα παιδιά θέλουν να τα αγοράσουν αλλά δεν είναι καλά». Ο στόχος της Μαρίας είναι να κρατήσει την επόμενη γενιά απαλλαγμένη από την δαγκάνα της καπνοβιομηχανίας. Η φιλοσοφία της είναι απλή: «Δεν πουλάω ηλεκτρονικά τσιγάρα. Κανένα κέρδος δεν αξίζει όλη αυτήν την ασχήμια». Παρά τον μύθο που δημιουργήθηκε από την καπνοβιομηχανία, η έρευνα δείχνει ότι τα προϊόντα καπνού δεν είναι απαραίτητα για την επιβίωση των καταστημάτων λιανικής και τα έσοδα από τις πωλήσεις καπνού αντιπροσωπεύουν μόνο ένα μικρό μέρος των συνολικών πωλήσεων (8) Στο παντοπωλείου της, η Μαρία και η οικογένειά της, βάζουν τους ανθρώπους πάνω από τα κέρδη και καμαρώνουν για αυτό. |
Ιδιοκτήτρια παντοπωλείου:
"Δεν πουλάω ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Κανένα κέρδος δεν αξίζει όλη αυτήν την ασχήμια"
|
Επιστροφή
Η καπνοβιομηχανία χρηματοδοτεί καμπάνιες στο Facebook για να επιτεθεί σε επιστήμονες που αναδεικνύουν τον αντίκτυπο από τα ηλεκτρονικά τσιγάρα (17, 18)
Χορηγεί ψεύτικες καμπάνιες, τις οποίες έχει σχεδιάσει να μοιάζουν ως "γνήσιες", "ανεξάρτητες" και ως η υποτιθέμενη φωνή των απλών ανθρώπων.
Ωστόσο, δεν είναι διότι έχουν χρηματοδοτηθεί από την καπνοβιομηχανία (17, 18)
|
Άρθρο από την βρετανική ειδησεογραφική εφημερίδα The Guardian με τίτλο "Λόμπι και ομάδες ανθρώπων που συνδέονται με την καπνοβιομηχανία χρηματοδοτούν καμπάνιες υπέρ του ατμίσματος στο Facebook" (17).
Μυστικές ομάδες λόμπι διαδίδουν μηνύματα υπέρ του ηλεκτρονικού τσιγάρου που υποτίθεται ότι υπερασπίζονται το καταναλωτικό κοινό. Μια σειρά από «λαϊκές» εκστρατείες που λένε σε χρήστες/τριες ηλεκτρονικών τσιγάρων ότι δέχονται επίθεση και τους προτρέπουν να «υπερασπιστούν τα δικαιώματά τους» αντιτιθέμενοι στους νέους κανονισμούς για το άτμισμα, διεξάγονται από μυστικές ομάδες λόμπι που έχουν συνδέσμους με την καπνοβιομηχανία. Αυτές οι καμπάνιες που προωθήθηκαν σε εκατομμύρια μέλη σε Facebook και Twitter είναι σχεδιασμένες να μοιάζουν ως ανεξάρτητες. Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν είναι διότι έχουν μακροχρόνιους δεσμούς με την καπνοβιομηχανία. Αυτές οι καμπάνιες στοχεύουν στο να κάνουν το άτμισμα "γκλαμουρ", να το προσδώσουν αίγλη, γοητεία και μί υποτιθέμενη πολυτέλεια και κομψότητα. Περιλαμβάνουν βίντεο νεαρών ανθρώπων που ατμίζει σε βραδινές εξόδους, καθώς και φωτογραφίες διασημοτήτων που χρησιμοποιούν ηλεκτρονικά τσιγάρα. Άλλες καμπάνιες χρηματοδοτούν διαφημίσεις για να επιτεθούν σε επιστημονικούς φορείς, οι οποίοι αναδεικνύουν ευρήματα μελετών για το ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι επιβλαβή στην υγεία. Ένας επιστήμονας επισημαίνει ότι : «Η καπνοβιομηχανία εμπορεύεται αυτά τα προϊόντα όπως ακριβώς έκανε στο παρελθόν με τα παραδοσιακά προϊόντα καπνού – παραπλανώντας το κοινό σχετικά με τους σχετικούς κινδύνους και βασικό της θήραμα είναι τα παιδιά και οι έφηβοι/ες». Αυτές οι ψεύτικες καμπάνιες έχουν περιγραφεί από ειδικούς στον τομέα της υγείας ως «σκόπιμη προσπάθεια να υπονομευτεί η πολιτική δημόσιας υγείας». Ο πρόεδρος του Βρετανικού Ιατρικού Συλλόγου είπε ότι αυτές οι εκστρατείες είναι από οργανισμούς που «κρύβουν την χρηματοδότησή τους και παρουσιάζονται ως υποτιθέμενη φωνή των απλών ανθρώπων». Ισχυρίζονται ότι είναι ανεξάρτητοι αλλά δεν είναι διότι λαμβάνουν χρηματοδότηση από τις καπνοβιομηχανίες. |
|
Επιστροφή
Στο ίδιο μήκος κύματος και μία από τις σημαντικότερες εφημερίδες της Γαλλίας, η Le Monde, η οποία στο σχετικό άρθρο της αναφέρει ότι :
"Υπό το πρόσχημα της υπεράσπισης της ατομικής ελευθερίας, οι ψεύτικες καταναλωτικές οργανώσεις που χρηματοδοτούνται από την καπνοβιομηχανία προωθούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα" (18)
"Υπό το πρόσχημα της υπεράσπισης της ατομικής ελευθερίας, οι ψεύτικες καταναλωτικές οργανώσεις που χρηματοδοτούνται από την καπνοβιομηχανία προωθούν τα ηλεκτρονικά τσιγάρα" (18)
ΕΡΕΥΝΕΣ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ (31)
Δικαιούστε να γνωρίζετε από που αντλώ τις πληροφορίες για να ελέγχετε την αξιοπιστία των πηγών αλλά και να επιβεβαιώνετε την αληθότητα τους.
Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, το 100% των πηγών είναι επιστημονικά περιοδικά, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ.
1. Μύθοι και αλήθειες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι τελικά λιγότερο επιβλαβές; 13-06-2024, Metropolitan Hospital
https://www.metropolitan-hospital.gr/el/metropolitan-blog
2. The Impact of E-Cigarettes on the Lung, American Lung Association, December 17, 2024
https://www.lung.org/quit-smoking/e-cigarettes-vaping/impact-of-e-cigarettes-on-lung
3. Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Προϊόντων Ατμίσματος, 23/11/2024, ΜΑΘΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΜΙΣΜΑ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1055091299752166&id=100057539165926&set=a.525674119360556
4. Παθητικό άτμισμα μύθος ή πραγματικότητα; 22 Απριλίου, 2021, atmosfaira.com
https://www.atmosfaira.com/pathitiko-atmisma-mythos-i-pragmatikotita/
5. Every Big Tobacco Company Owns at Least One E-cig/Vape Company, University of California, Davis
https://healthy.ucdavis.edu/smoke-tobacco-free/vaping-campaign/big-tobacco
6. A California without Big Tobacco isn’t just possible, it’s already happening Two California cities have ended the sale of tobacco products, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/about-us
7. The tobacco industry is addicting our kids with harmful nicotine, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/addicting-kids
8. “I don’t sell vapes. No profit is worth that ugliness.” MARIA Los Angeles, CA, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/exposed/exhale-personal-stories#maria
9. Spinning a new tobacco industry: How Big Tobacco is trying to sell a do-gooder image and what Americans think about it, Dec. 20, 2019, Truth Initiative
https://truthinitiative.org/research-resources/tobacco-industry-marketing/spinning-new-tobacco-industry-how-big-tobacco-trying
10. National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (US) Office on Smoking and Health. E-Cigarette Use Among Youth and Young Adults: A Report of the Surgeon General [Internet]. Atlanta (GA): Centers for Disease Control and Prevention (US); 2016. Table 1.1, Multinational tobacco companies with e-cigarette brands.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538684/table/ch1.tab1/
11. Top 10 E-Cigarette Companies Worldwide: A Look at the Industry Leaders, Nov, 2024, techsciresearch.com
https://www.techsciresearch.com/blog/top-e-cigarette-companies-worldwide-a-look-at-the-industry-leaders/4560.html
12. E-cigarette Trade Associations With Tobacco Company Members, 13 August 2024, University of Bath
https://www.tobaccotactics.org/article/e-cigarette-trade-associations-tobacco-company-members/
13. Who Owns All The Vaping Brands [Infographic], 15th Nov 2017,
https://www.gosmokefree.co.uk/latest-news/who-owns-all-the-vaping-brands-infographic/
14. Tobacco Companies Taking Over the E-cigarette Industry, Written by Carolyn Abate, October 16, 2019, Healthline Media
https://www.healthline.com/health-news/tobacco-companies-taking-over-e-cigarette
15. Tobacco companies pledge ‘harm reduction’ but are doing the opposite, Howard K. Koh and Michael FioreFeb. 21, 2023, STAT
https://www.statnews.com/2023/02/21/tobacco-companies-pledge-harm-reduction-but-doing-the-opposite/
16. December 16, 2024 Believe It or Not, 1 Vape has 20 Cigarettes Worth of Nicotine, Laura López González, University of California
https://www.ucsf.edu/news/2024/12/429131/believe-it-or-not-1-vape-has-20-cigarettes-worth-nicotine
17. Lobbyists with links to Big Tobacco fund pro-vaping Facebook campaigns, The Guardian
https://www.theguardian.com/society/2023/jun/18/lobbyists-with-links-to-big-tobacco-fund-pro-vaping-facebook-campaigns
18. Vaping: The real dollars behind fake consumer organisations, Stéphane Horel, March 15, 2022, le monde
https://www.lemonde.fr/en/archives/article/2022/03/15/vaping-the-real-dollars-behind-fake-consumer-organisations_5978674_113.html
19. Vaping 'the revenge of tobacco industry' - Martin 30 May 2023, BBC
https://www.bbc.com/news/articles/c51q39z1e6lo
20. E-cigarettes match traditional smoking in some heart risks, By American Heart Association News, November 11, 2019
https://www.heart.org/en/news/2019/11/11/e-cigarettes-match-traditional-smoking-in-some-heart-risks
21. Ακόμα και το άτμισμα χωρίς νικοτίνη προκαλεί ζημιά στους πνεύμονες, προειδοποιεί νέα μελέτη, Εύη Τσιριγωτάκη, 24/01/24 14:13, ΕΡΤ
https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/akoma-kai-to-atmisma-xoris-nikotini-prokalei-zimia-stous-pneymones-proeidopoiei-nea-meleti/
22. Ερεθιστικά για τους πνεύμονες τα υγρά των ηλεκτρονικών τσιγάρων, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ, ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ
https://www.drkyriakakis.gr/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CE%AF-%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%BA/
23. «Η Μάστιγα του Ατμίσματος»: Κίνδυνοι και επιπτώσεις στους νέους- Τι λένε οι ειδικοί, Μαρία Καρόρη, 23/07/24 11:13
https://www.ertnews.gr/roi-idiseon/i-mastiga-tou-atmismatos-kindynoi-kai-epiptoseis-stous-neous-ti-lene-oi-eidikoi/
24. Πολλαπλασιαστής κινδύνου το άτμισμα, Απόστολος Λακασάς , 06.08.2024, Καθημερινή
https://www.kathimerini.gr/society/563160637/pollaplasiastis-kindynoy-to-atmisma/
25. Κάπνισμα ή άτμισμα; Το ηλεκτρονικό τσιγάρο κρύβει τους δικούς του κινδύνους, Newsroom, 14.11.2017, Καθημερινή
https://www.kathimerini.gr/life/health/934460/kapnisma-i-atmisma-to-ilektroniko-tsigaro-kryvei-toys-dikoys-toy-kindynoys/
26. Η ΕΕ θέλει να απαγορεύσει το κάπνισμα και το άτμισμα σε εξωτερικούς χώρους – Οι αυστηρές συστάσεις της Κομισιόν, 20/09/2024, NOMIKI BIBLIOTHIKI
https://daily.nb.org/nomothesia/i-ee-thelei-na-apagorefsei-to-kapnisma-kai-to-atmisma-se-exoterikous-chorous-oi-afstires-systaseis-tis-komision/
27. E-cigarettes and Vaping, American Cancer Society, November 19, 2024
https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/tobacco/e-cigarettes-vaping.html
28. Quitting smoking and vaping, Healthdirect Australia, government-funded service
https://www.healthdirect.gov.au/quit-smoking-vaping#quit-vaping
29. American Thoracic Society, What are Second and Third-hand Smoke and Vaping Aerosols? 2020
https://www.thoracic.org/patients/patient-resources/resources/second-hand-smoke.pdf
30. Understanding the Risks of Smoking and Asthma: A Comprehensive Guide, Bradley Chipps, MD, Allergy & Asthma Network
https://allergyasthmanetwork.org/what-is-asthma/smoking-and-asthma/
31. Gotts J E, Jordt S, McConnell R, Tarran R. What are the respiratory effects of e-cigarettes? BMJ 2019; 366 :l5275 doi:10.1136/bmj.l5275
https://www.bmj.com/content/366/bmj.l5275
32. Πιο επικίνδυνο από το κάπνισμα το άτμισμα, σύμφωνα με νέα έρευνα, Καθημερινή, 24.02.2025 • 18:43
https://www.kathimerini.gr/life/health/563484754/pio-epikindyno-apo-to-kapnisma-to-atmisma-symfona-me-nea-ereyna/
33. 24/02/2022 Ηλεκτρονικό τσιγάρο & Άτμισμα: Δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους (καφετέριες, εστιατόρια) kozaniLife
https://www.kozanilife.gr/2022/02/24/epitrepetai-to-atmisma-stous-kleistous-xorous/
34. 10 Μαΐου, 2023 Ηλεκτρονικό τσιγάρο – Προϋποθέσεις και απαγορεύσεις. Του Δημήτρη Πιπεράκη, δικηγόρου, διαχειριστή και εταίρου της Piperakis-Kostopoulos Law Firm
https://piperakis-kostopoulos.com/ilektroniko-tsigaro-proypotheseis-kai-apagorefseis/
35. ΣΚΑΙ, ΣτΕ: Απαγόρευση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στους κλειστούς χώρους 17:49, 26.03.2018
https://www.skai.gr/news/greece/ste-apagoreysi-tou-ilektronikou-tsigarou-stous-kleistous-xorous
Για να διασφαλιστεί η εγκυρότητα των άρθρων, το 100% των πηγών είναι επιστημονικά περιοδικά, νοσοκομεία, πανεπιστήμια, επαγγελματίες υγείας κ.ο.κ.
1. Μύθοι και αλήθειες για το ηλεκτρονικό τσιγάρο, είναι τελικά λιγότερο επιβλαβές; 13-06-2024, Metropolitan Hospital
https://www.metropolitan-hospital.gr/el/metropolitan-blog
2. The Impact of E-Cigarettes on the Lung, American Lung Association, December 17, 2024
https://www.lung.org/quit-smoking/e-cigarettes-vaping/impact-of-e-cigarettes-on-lung
3. Σύνδεσμος Ελληνικών Επιχειρήσεων Προϊόντων Ατμίσματος, 23/11/2024, ΜΑΘΕ ΤΗΝ ΑΛΗΘΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΑΤΜΙΣΜΑ
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=1055091299752166&id=100057539165926&set=a.525674119360556
4. Παθητικό άτμισμα μύθος ή πραγματικότητα; 22 Απριλίου, 2021, atmosfaira.com
https://www.atmosfaira.com/pathitiko-atmisma-mythos-i-pragmatikotita/
5. Every Big Tobacco Company Owns at Least One E-cig/Vape Company, University of California, Davis
https://healthy.ucdavis.edu/smoke-tobacco-free/vaping-campaign/big-tobacco
6. A California without Big Tobacco isn’t just possible, it’s already happening Two California cities have ended the sale of tobacco products, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/about-us
7. The tobacco industry is addicting our kids with harmful nicotine, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/addicting-kids
8. “I don’t sell vapes. No profit is worth that ugliness.” MARIA Los Angeles, CA, End Tobacco Damage Now, USA leading public health programs
https://www.undo.org/exposed/exhale-personal-stories#maria
9. Spinning a new tobacco industry: How Big Tobacco is trying to sell a do-gooder image and what Americans think about it, Dec. 20, 2019, Truth Initiative
https://truthinitiative.org/research-resources/tobacco-industry-marketing/spinning-new-tobacco-industry-how-big-tobacco-trying
10. National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion (US) Office on Smoking and Health. E-Cigarette Use Among Youth and Young Adults: A Report of the Surgeon General [Internet]. Atlanta (GA): Centers for Disease Control and Prevention (US); 2016. Table 1.1, Multinational tobacco companies with e-cigarette brands.
https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK538684/table/ch1.tab1/
11. Top 10 E-Cigarette Companies Worldwide: A Look at the Industry Leaders, Nov, 2024, techsciresearch.com
https://www.techsciresearch.com/blog/top-e-cigarette-companies-worldwide-a-look-at-the-industry-leaders/4560.html
12. E-cigarette Trade Associations With Tobacco Company Members, 13 August 2024, University of Bath
https://www.tobaccotactics.org/article/e-cigarette-trade-associations-tobacco-company-members/
13. Who Owns All The Vaping Brands [Infographic], 15th Nov 2017,
https://www.gosmokefree.co.uk/latest-news/who-owns-all-the-vaping-brands-infographic/
14. Tobacco Companies Taking Over the E-cigarette Industry, Written by Carolyn Abate, October 16, 2019, Healthline Media
https://www.healthline.com/health-news/tobacco-companies-taking-over-e-cigarette
15. Tobacco companies pledge ‘harm reduction’ but are doing the opposite, Howard K. Koh and Michael FioreFeb. 21, 2023, STAT
https://www.statnews.com/2023/02/21/tobacco-companies-pledge-harm-reduction-but-doing-the-opposite/
16. December 16, 2024 Believe It or Not, 1 Vape has 20 Cigarettes Worth of Nicotine, Laura López González, University of California
https://www.ucsf.edu/news/2024/12/429131/believe-it-or-not-1-vape-has-20-cigarettes-worth-nicotine
17. Lobbyists with links to Big Tobacco fund pro-vaping Facebook campaigns, The Guardian
https://www.theguardian.com/society/2023/jun/18/lobbyists-with-links-to-big-tobacco-fund-pro-vaping-facebook-campaigns
18. Vaping: The real dollars behind fake consumer organisations, Stéphane Horel, March 15, 2022, le monde
https://www.lemonde.fr/en/archives/article/2022/03/15/vaping-the-real-dollars-behind-fake-consumer-organisations_5978674_113.html
19. Vaping 'the revenge of tobacco industry' - Martin 30 May 2023, BBC
https://www.bbc.com/news/articles/c51q39z1e6lo
20. E-cigarettes match traditional smoking in some heart risks, By American Heart Association News, November 11, 2019
https://www.heart.org/en/news/2019/11/11/e-cigarettes-match-traditional-smoking-in-some-heart-risks
21. Ακόμα και το άτμισμα χωρίς νικοτίνη προκαλεί ζημιά στους πνεύμονες, προειδοποιεί νέα μελέτη, Εύη Τσιριγωτάκη, 24/01/24 14:13, ΕΡΤ
https://www.ertnews.gr/eidiseis/epistimi/akoma-kai-to-atmisma-xoris-nikotini-prokalei-zimia-stous-pneymones-proeidopoiei-nea-meleti/
22. Ερεθιστικά για τους πνεύμονες τα υγρά των ηλεκτρονικών τσιγάρων, ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΥΡΙΑΚΑΚΗΣ, ΠΝΕΥΜΟΝΟΛΟΓΟΣ
https://www.drkyriakakis.gr/%CF%80%CE%BF%CE%B9%CE%BF%CE%AF-%CE%BF%CE%B9-%CE%BA%CE%AF%CE%BD%CE%B4%CF%85%CE%BD%CE%BF%CE%B9-%CE%B1%CF%80%CF%8C-%CF%84%CE%B7-%CF%87%CF%81%CE%AE%CF%83%CE%B7-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%B7%CE%BB%CE%B5%CE%BA/
23. «Η Μάστιγα του Ατμίσματος»: Κίνδυνοι και επιπτώσεις στους νέους- Τι λένε οι ειδικοί, Μαρία Καρόρη, 23/07/24 11:13
https://www.ertnews.gr/roi-idiseon/i-mastiga-tou-atmismatos-kindynoi-kai-epiptoseis-stous-neous-ti-lene-oi-eidikoi/
24. Πολλαπλασιαστής κινδύνου το άτμισμα, Απόστολος Λακασάς , 06.08.2024, Καθημερινή
https://www.kathimerini.gr/society/563160637/pollaplasiastis-kindynoy-to-atmisma/
25. Κάπνισμα ή άτμισμα; Το ηλεκτρονικό τσιγάρο κρύβει τους δικούς του κινδύνους, Newsroom, 14.11.2017, Καθημερινή
https://www.kathimerini.gr/life/health/934460/kapnisma-i-atmisma-to-ilektroniko-tsigaro-kryvei-toys-dikoys-toy-kindynoys/
26. Η ΕΕ θέλει να απαγορεύσει το κάπνισμα και το άτμισμα σε εξωτερικούς χώρους – Οι αυστηρές συστάσεις της Κομισιόν, 20/09/2024, NOMIKI BIBLIOTHIKI
https://daily.nb.org/nomothesia/i-ee-thelei-na-apagorefsei-to-kapnisma-kai-to-atmisma-se-exoterikous-chorous-oi-afstires-systaseis-tis-komision/
27. E-cigarettes and Vaping, American Cancer Society, November 19, 2024
https://www.cancer.org/cancer/risk-prevention/tobacco/e-cigarettes-vaping.html
28. Quitting smoking and vaping, Healthdirect Australia, government-funded service
https://www.healthdirect.gov.au/quit-smoking-vaping#quit-vaping
29. American Thoracic Society, What are Second and Third-hand Smoke and Vaping Aerosols? 2020
https://www.thoracic.org/patients/patient-resources/resources/second-hand-smoke.pdf
30. Understanding the Risks of Smoking and Asthma: A Comprehensive Guide, Bradley Chipps, MD, Allergy & Asthma Network
https://allergyasthmanetwork.org/what-is-asthma/smoking-and-asthma/
31. Gotts J E, Jordt S, McConnell R, Tarran R. What are the respiratory effects of e-cigarettes? BMJ 2019; 366 :l5275 doi:10.1136/bmj.l5275
https://www.bmj.com/content/366/bmj.l5275
32. Πιο επικίνδυνο από το κάπνισμα το άτμισμα, σύμφωνα με νέα έρευνα, Καθημερινή, 24.02.2025 • 18:43
https://www.kathimerini.gr/life/health/563484754/pio-epikindyno-apo-to-kapnisma-to-atmisma-symfona-me-nea-ereyna/
33. 24/02/2022 Ηλεκτρονικό τσιγάρο & Άτμισμα: Δεν επιτρέπεται σε κλειστούς χώρους (καφετέριες, εστιατόρια) kozaniLife
https://www.kozanilife.gr/2022/02/24/epitrepetai-to-atmisma-stous-kleistous-xorous/
34. 10 Μαΐου, 2023 Ηλεκτρονικό τσιγάρο – Προϋποθέσεις και απαγορεύσεις. Του Δημήτρη Πιπεράκη, δικηγόρου, διαχειριστή και εταίρου της Piperakis-Kostopoulos Law Firm
https://piperakis-kostopoulos.com/ilektroniko-tsigaro-proypotheseis-kai-apagorefseis/
35. ΣΚΑΙ, ΣτΕ: Απαγόρευση του ηλεκτρονικού τσιγάρου στους κλειστούς χώρους 17:49, 26.03.2018
https://www.skai.gr/news/greece/ste-apagoreysi-tou-ilektronikou-tsigarou-stous-kleistous-xorous
